سال
1997 موسسهای به نام Euro NCAP (مخفف برنامه سنجش خودروهای جدید اروپایی)
در بروکسل بلژیک تاسیس شد. بانی اصلی و سرمایهگذار مهم یورو انکپ
لابراتوار تحقیقاتی حمل و نقل انگلستان بود. انکپ ابتدا کار خود را با
آزمونهایی ساده و حول تستهایی ابتدایی شروع کرد.
اساس کار همچون
اسم موسسه، انتخاب خودروهایی از حوزه یورو (آن زمان شامل هفت کشور) بود.
البته گفتنی است خیلی پیش از این یعنی در ابتدای دهه 70 میلادی
آمریکاییها ابتکار عمل را در این بخش با تاسیس NHTSA (سازمان ملی امنیت
ترافیک بزرگراهها) به دست گرفته بودند. اما موسسان انکپ با برنامه
سختگیری بیشتر بر خودروسازان وارد عمل شده بودند. امتیازدهی بر اساس
معیارهای مشخص نخستین تصمیمات گروه امنیتی و مهندسی انکپ بود.
بعدها
با اعمال فشار از سوی کنگره سران اروپا، خودروسازان و این موسسه مجبور به
تعاملی نزدیک شدند. به این معنی که خودروساز با در اختیار گذاشتن محصول
تازهساخت خود میتوانست شرایط لازم برای فروش و حضور در خیابان را داشته
باشد. از آن سو انکپ نیز میبایست با دقت تمام امنیت ساختار خودرو را زیر
نظر بگیرد. با افزایش فعالیتهای NCAP و مشاهده موفقیتهای دراز مدت آن
مراکز دیگری مانند ANCAP (برنامه سنجش خودروهای جدید استرالیا) و Latin
NCAP (برنامه سنجش خودروهای جدید کشورهای لاتین) نیز تاسیس شد. در همین
دوران C-NCAP (برنامه سنجش خودروهای جدید چین) نیز معرفی شد. سازمان غیر
معتبری که به نظر میرسد با تستهایی سطح پایین نمیتواند با رقبای
اروپایی و آمریکاییاش رقابت کند.
طی سالهای گذشته موسسههایی نظیر
انکپ در افزایش ضریب ایمنی خودروها نقش چشمگیری داشتهاند. خودروسازان رو
به پیشرفت با دریافت جزئیات عملیاتی از تیم تست، به بهبود نقاط ضغف آنها
میپردازند. بارزترین مثال Rover 100 است.
خودرویی که پس از تست
معلوم شد که تنها یک ستاره گرفته است. کمپانی روور در سال 1997 به محض
دریافت این نتیجه خط تولید آن را جمع و نسل بعدی را آماده کرد. در مثالی
دیگر خودروهای شرکت Mini در سال 2007 به دلیل آسیبی که چراغهای جلویشان
میتوانستند به عابر پیاده وارد کنند، مورد بازبینی قرار گرفتند. میعارهای
یورو انکپ تا حدی مورد قبول است که حوزه یورو به خودروهایی که کمتر از 3
ستاره دارند اجازه حضور در خیابان را نمیدهند.
استانداردها
پروسه
Crash Test (آزمون تصادف) در یورو انکپ شامل استانداردهای مختلفی میشود.
در قسمت برخورد از جلو خودرو را توسط کابلهایی که مستقیم به پیشرانه متصل
شده است به حرکت وا میدارند تا سرعتش دقیقاً به 64 کیلومتر (40 مایل) در
ساعت برسد. درست در همین زمان خودرو میبایست به دیواری برخورد کند.
چگونگی عملکرد کیسههای هوا، شدت برخورد قطعات آسیبدیده، تکههای شیشه و
میزان تکانههای Dummy (عروسک آزمایشی) در کسب ستارههای بیشتر نقش
بسزایی دارد.
در قسمت برخورد از کنارهها از آنجایی که نمیشود خودرو
را از جانب به حرکت درآورد، جسم سخت متحرکی با سرعت 50 کیلومتر (31 مایل)
در ساعت به ستون میانی خودرو کوبیده میشود. میزان خرابی، نقص و آسیب سقف،
انحراف شاسی و برخورد سرنشیان به خصوص عقبیها به هم معیارهای مهم تست
برخورد از کنارهها است. در همین قسمت تست برخورد جسم دکل مانند نیز انجام
میشود به این صورت که اهرمی به اندازه 254 میلیمتر به صورت ثابت قرار
میگیرد و خودروی مورد تست که روی صفحه متحرکی قرار گرفته به صورت جانبی
با سرعت 29 کیلومتر (18 مایل) در ساعت به آن برخورد میکند.
در این
آزمون تنها بزرگان خودروساز که از مهندسی برتر بهره میبرند، سربلند
بیرون میآیند. تصادف نقطهای به خودرو یکی از آسیبهای شایع حین رانندگی
در شهر است. در انتها آزمون عابر پیاده باقی میماند که طی آن خودرو را با
سرعت 40 کیلومتر (25 مایل) در ساعت به یک دامی ایستاده برخورد میدهند. بر
خلاف تصور در این آزمون مقاومت بدنه آنچنان اهمیت ندارد. شکل، انحنا و
زوایای سپر و جلوپنجره و همچنین میزان شیب شیشه جلو در کسب ستارههای
بالاتر و به تبع آن آسیب کمتر، اهمیت پیدا میکند.
از روز یک ژانویه
سال 2009 یورو انکپ اعلام کرد به تستهای قبلی خود، آزمون برخورد از پشت
یا به اصطلاح Whiplash (شلاق) را نیز اجرا خواهد کرد.
یورو انکپ
تستهای خود را در قالب کلاسبندی خودرو اعمال میکند. خودروهای سواری،
خودروهای چند منظوره، شاسیبلندها، روبازها و پیکاپها. این تقسیمبندی
بر اساس اختلاف وزنی بین این کلاسها که معادل 150 کیلوگرم است صورت
میگیرد.
سختگیری این موسسه از ابتدای سال 2012 برای اعطای 5 ستاره
ایمنی بیشتر خواهد شد. از این به بعد فقط خودروهایی 5 ستاره ایمنی را از
این سازمان دریافت خواهند کرد که در برخورد با عابرین پیاده 60 درصد
امتیازات لازمه را کسب کنند. در حال حاضر برای کسب 5 ستاره 40 درصد ایمنی
عابر پیاده کفایت می کند.
هیچیک از خودروهایی که در ماه آگوست امسال
تست شدهاند از پس قانون مذکور بر نیامدهاند. به عنوان مثال آئودی A6 و
واکسهال Ampera امتیاز 41 درصد و سیتروئن DS5 امتیاز 40 درصد را کسب
کردهاند. ایمنترین خودرو در این بخش یعنی فولکسواگن Jetta با کسب
امتیاز 56 درصد هنوز 4 درصدتا هدف تعیین شده از سوی یورو انکپ فاصله دارد.
خانواده پنج نفری دامیها
تست مرسدس Cکلاس
نتایج بررسی خودروهای سال گذشته که امسال وارد بازار شدهاند
تستهای تصادف در زمانهای قدیم