روانکاوی و کاهش اصطکاک
روغن موتور یک غشای جداکننده بین اجزا متحرک ایجاد میکند که با کاهش گرمای حاصل از اصطکاک و نیز کاهش سایش بین اجزا، از موتور محافظت میکند. به طور کلی هر زمان دو قطعه بر روی یکدیگر حرکت کنند به دلیل وجود ناصافی میان آنها اصطکاک ایجاد میشود. در موتور خودرو بخشهای زیادی هستند که به طور مداوم در حال سایش هستند. هر چند سازندگان موتور تلاش میکنند با صیقل دادن این قطعات اصطکاک میان آنها را به حداقل برسانند اما در نهایت نمیتوان اصطکاک را به صفر رساند و اینجاست که نقش مهم روغن در ایجاد لایهای میان بخشهای متحرک برای روانسازی حرکت آنها خود را نشان میدهد.
پاککنندگی و معلقسازی
روغن موتور خودرو پس از مدتی کارکرد به مرور به رنگ سیاه در میآید. یکی دیگر از مهمترین کاربردهای روغن موتور، جمع کردن مواد اضافی حاصل از کارکرد موتور است. این مواد اضافی شامل دودههای حاصل از احتراق بر روی بدنه سیلندر و ذرات بسیار ریز حاصل از سایش قطعات موتور است. به همین دلیل سیاه شدن روغن نشانه خرابی آن نیست بلکه نشان میدهد روغن به خوبی به وظایفش عمل میکند. در نهایت این مواد اضافی در فیلتر روغن جمع میشوند اما بخشی از آنها در مجاری روغنکاری و کف کارتل نشست میکنند که میتوانند در سیستم روانکاری خودرو مشکل ایجاد کنند. در شماره آینده چگونگی تمیز کردن سیستم روغنکاری موتور را مرور میکنیم.
انتقال حرارت
روغن حرارت به وجود آمده در فرایند احتراق و نیز کارکرد موتور را به خود جذب و در طی مسیر دفع میکند و به این ترتیب باعث کارکرد خنکتر موتور میشود. بعضی از خودروها برای کمک به این دفع حرارت از اویل کولر استفاده میکنند که مانند یک رادیاتور، روغن را خنک میکند.
بعضی دیگر از مهمترین کارکردهای روغن شامل موارد زیر میشود:
بازدارندگی در برابر خوردگی و زنگزدگی
آببندی کامل بین سیلندر و پیستون
کارکرد بهینه قطعات متحرک موتور در دماهای مختلف